جارو فندکی ماشین
الهه رضاييان - پاي حرف‌هاي دکتر محمد اسلامي رييس اداره تنظيم خانواده وزارت بهداشت
بهترين روش پيشگيري درآغاز زندگي
اگر همين تازگي‌ها آغاز زندگي مشترک‌تان را جشن گرفته‌ايد، حتما در ماه‌هاي اول و حتي شايد در يکي دو سال اول زندگي ترجيح مي‌دهيد سر و ساماني به اوضاع خانواده خودتان بدهيد و تلاش کنيد چرخ زندگي‌تان را به اتفاق همسرتان بچرخانيد. براي همين احتمالا دلتان نمي‌خواهد تا وقتي خودتان را پيدا نکرده‌ايد و مهياي پدر و مادر شدن نشده‌ايد، سر و کله يک نوزاد در زندگي‌تان پيدا شود و بارداري ناخواسته‌اي رخ بدهد. هر کسي هم براي اين دو سه سال اول زندگي مشترک و عدم تمايل‌اش به بچه‌دار شدن دلايلي دارد؛ از تمام شدن درس و دانشگاه گرفته تا بهبود شرايط مالي و از همه مهم‌تر، شناخت هر چه بهتر همسر. همه اينها قبول؛ اما براي پيشگيري از بارداري ناخواسته در اين مدت، از چه روشي استفاده مي‌کنيد؟ مي‌دانيد بهترين روش مناسب براي زوجين جوان چيست؟ در گفتگوي ما با دکتر محمد اسلامي مي‌توانيد براي همه پرسش‌هاي اين‌چنيني خود، جوابي علمي و مناسب پيدا کنيد...
سلامت : آقاي دکتر! فرض کنيد يک زوج جوان که تازه ازدواج کرده‌اند و قصد دارند مثلا تا سه سال بچه‌دار نشوند از شما بخواهند بهترين روش پيشگيري از بارداري را به آنها معرفي کنيد. پاسخ‌تان چيست؟
در قدم اول از اين زوج مي‌پرسم براي تنظيم خانواده و استفاده از روش پيشگيري کدام يک از آنها پيش‌قدم است. قصد دارند مسووليت اين کار را آقا عهده‌دار شود يا خانم؟ سوال دومي که اين زوج بايد در موردش فکر کنند آن است که تمايل دارند تا چه مدت از باردار شدن جلوگيري کنند. آيا دو سال مدنظر آنها است يا کمتر و بيشتر؟ چون در انتخاب روش پيشگيري که مي‌خواهند برگزينند اين عامل مهم است. داشتن شرايط خاص مثلا مبتلا بودن به بيماري‌هاي مزمني از جمله ميگرن، ديابت و ديگر بيماري‌هايي که به خاطر آن تحت درمان هستند و دارو مصرف مي‌کنند نيز در روشي که قرار است انتخاب کنند اثر دارد و به خاطر مصرف برخي داروها و يا شرايط خاص بيماري‌شان امکان دارد روش خاصي از جمله مصرف قرص‌هاي هورموني ترکيبي يا آمپول‌هاي هورموني يک‌ماه و سه ماهه منع شود. البته آنچه در اينجا به عنوان بيمار قلبي، بيمار ديابتي و... عنوان کردم، مقصود کساني هستند که با نظر پزشک متخصص و پس از بررسي او چنين بيماري‌هايي برايشان تشخيص داده شده، نه اينکه خودشان از روي تصور و گمان به اين نتيجه برسند که فلان بيماري را دارند. متاسفانه برخي از خانم‌ها يا آقايان جوان به خود برچسب بيمار مبتلا به ميگرن يا قلبي مي‌زنند، بدون اينکه اين بيماري را داشته باشند. اما در نهايت اگر بخواهم بهترين روش را به اين زوج توصيه کنم و متوجه شوم آقا تمايل به پذيرش مسووليت دارد کاندوم را پيشنهاد مي‌دهم که روش ايده‌آلي است و پيشگيري دوگانه دارد و اگر خانم عهده‌دار مسووليت باشد روش قرص‌هاي ترکيبي را پيشنهاد مي‌دهم. البته خانم‌ها مي‌توانند به جاي قرص از آمپول‌هاي يک‌ماهه پيشگيري از بارداري نيز استفاده کنند که از نظر اثربخشي و نحوه عمل مانند قرص‌ها هستند. انتخاب يکي از اين دو گزينه چندان تفاوتي ندارد و فقط بر اساس خصوصيت فردي آن خانم بايد ببينيد کدام را ترجيح مي‌دهد.
سلامت : از نظر درصد موفقيت هم تفاوتي بين انتخاب قرص و آمپول نيست؟
خير. هر دو حدود 99 درصد و حتي بيشتر احتمال موفقيت دارند و البته اگر درست استفاده نشوند ضريب شکست آنها بالا مي‌رود؛ يعني اگر قرص را مرتب نخورند و فاصله يک‌هفته‌اي بين دو بسته را رعايت نکنند و يا براي تزريق آمپول در فاصله بين بيست و هفت تا سي‌وسومين روز سيکل زنانگي مراجعه نکنند و آن را به زودتر يا ديرتر موکول نمايند از درصد موفقيت‌اش کاسته مي‌شود. اگر خانمي دچار فراموشي مي‌شود و يا برايش سخت است که هر روز قرص استفاده کند قطعا ترجيح مي‌دهد تنها با ماهي يکبار تزريق آسوده خيال شود که بارداري ناخواسته نخواهد داشت و برعکس اگر خانمي از تزريق خوش‌اش نمي‌آيد و با مصرف قرص ميانه بهتري دارد آن را برمي‌گزيند.
سلامت : در مورد تزريق آمپول آيا مراجعه به مکان خاصي لازم است يا در هر تزريقاتي قابل تزريق است؟ هزينه‌اش نسبت به قرص چه‌طور است؟
تزريق آمپول به صورت عضلاني است و مانند هر آمپول ديگري در هر تزريقاتي مي‌تواند تزريق شود. اگر از سيستم ارايه خدمت دولتي استفاده شود چه قرص‌هاي ترکيبي و چه آمپول رايگان هستند ولي اگر قرار باشد از خصوصي‌ها خدمت را بگيرند و از داروخانه‌ها خريداري کنند قيمت قرص زير 200 تومان و آمپول‌ها زير 400 تومان هستند که با اين قدرت پيشگيري 100 درصدي واقعا قيمت‌هاي مناسبي هستند. نکته مهمي را در خصوص آمپول‌هاي پيشگيري بايد بگويم و آن درباره تفاوت آمپول‌هاي سه ماهه و يک‌ماه است. اگر شما از آمپول يک‌ماهه استفاده کنيد فقط همان ماه از باردار شدن پيشگيري کرده‌ايد و بلافاصله بعد از آن اگر تمايل داشته باشيد باردار مي‌شويد اما با استفاده از آمپول سه ماهه، پس از پايان سه ماه باروري‌تان برنمي‌گردد و امکان دارد مدتي طول بکشد. براي همين در صورتي که تمايل داريد مثلا پس از گذشت نه ماه از ازدواج باردار شويد نبايد از آمپول سه ماهه استفاده کنيد چون برنامه‌تان به تعويق مي‌افتد و گاهي تا 12 ماه و شايد 18 ماه طول مي‌کشد.
سلامت : در مورد روش مردانه به «پيشگيري دوگانه» اشاره کرديد؛ مقصودتان چه بود؟
اگر کاندوم به درستي استفاده شود روش مطمئني است و 97 درصد موفق عمل مي‌کند. اين روش علاوه بر پيشگيري از بارداري مي‌تواند از انتقال برخي بيماري‌هاي مقاربتي جلوگيري نمايد. گاهي عفونت دستگاه تناسلي در خانم يا آقا اتفاق مي‌افتد و با اين روش خوب مي‌توان از انتقال آن جلوگيري نمود. تاکيد ما در مورد استفاده صحيح از کاندوم و دقت در مورد داشتن تاريخ انقضا و اينکه کاندوم در چه شرايطي نگهداري شده (دماي بالا و قرار دادن آن نزديک منبع گرمايي مثل بخاري و همچنين نور مستقيم کاندوم را خراب مي‌کند) دقت در هنگام باز کردن و استفاده که مبادا با ناخن لاتکس آن پاره شود، نکاتي هستند که صدالبته در بالا بردن درصد موفقيت اين روش، موثرند.
سلامت : براي زوجي که تازه ازدواج کردند و برنامه خاصي براي شروع زندگي خود دارند خيلي حياتي است که روش آنها با شکست مواجه نشود اما ممکن است خانم قرص‌اش را فراموش کند يا در هنگام استفاده از روش مردانه با مشکلي مواجه شوند. آيا ناگزيرند در اين شرايط تن به بارداري ناخواسته دهند؟
سوال خوبي است و راه‌حل ساده‌اي هم دارد. اين زوج تا 72 ساعت و حتي تا 120 ساعت بعد از مقاربت مثبت يا مشکوک مي‌توانند قرص لوونورژسترول را که از همه داروخانه‌ها و بدون نسخه قابل تهيه است استفاده کنند. اين دارو عوارض جانبي ندارد و خانم مي‌تواند دو قرص را با هم بخورد و يا يکي را همان موقع و بعدي را 12 ساعت بعد ميل کند. اين دارو نبايد جايگزين هميشگي براي سهل‌انگاري‌هايتان شود يا خودش به عنوان روش پيشگيري از بارداري محسوب شود بلکه اين روش اورژانسي مي‌تواند به شما کمک کند تا از يک بارداري ناخواسته جلوگيري کنيد. حداکثر ماهي يکبار مي‌توانيد اين دارو را استفاده کنيد. به زوجين توصيه مي‌کنم حتما يکي از روش‌هايي که گفته شد براي سال‌هاي نخست زندگي خود انتخاب کنند. برخي افراد هيچ روشي را استفاده نمي‌کنند و مي‌گويند روش طبيعي (متوقف کردن مقاربت قبل انزال) بسيار پرفايده است. به خاطر داشته باشيد از آنجا که آقا نقش حساسي در اين روش دارد و لحظه‌اي تاخير در تصميم‌گيري مي‌تواند به بارداري منجر شود اطميناني به اين روش نيست. گذشته از اين، به دليل استرس در حين رابطه و تجربه نکردن ارگاسم مي‌توان گفت اين روش عوارض پنهاني بر روان افراد مي‌گذارد و آرامش روابط زناشويي را از زوجين مي‌گيرد.
جارو فندکی ماشین